Garncarstwo jest jednym z najstarszych rzemiosł rękodzielniczych. Polega ono na formowaniu, a następnie wypalaniu z gliny naczyń codziennego użytku. Przyjmuje się, że początki garncarstwa sięgają 7 tys. lat p.n.e., gdy w Mezopotamii zaczęły powstawać pierwsze naczynia ceramiczne. Słowo ceramika pochodzi od greckiego keramos glina. Na terenach polskich garncarstwo zaistniało ok. 5400 r. p.n.e. Wytwarzano naczynia o różnej grubości ściankach, z czasem technikę wyrobu ulepszano poprzez stosowanie domieszek mineralnych, wzmacniających konstrukcję.
Początkowo zajmowały się tym jedynie kobiety, wyrabiając naczynia na użytek domowy. Garnki powstawały poprzez ręczne zespalanie nakładanych kolejno na siebie wałeczków gliny, a gotowy wyrób wypalany był w ognisku bądź prymitywnym piecu. Z chwilą przybycia ok 300 r p..n.e. na ziemie polskie ludności celtyckiej, pojawiło się prymitywne koło garncarskie, obsługiwane przez dwie osoby: jedna wprawiała je w ruch, gdy druga formowała naczynie.
Plemiona słowiańskie zaczęły używać wolnoobrotowego koła garncarskiego w VII w., które jednak początkowo służyło jedynie do obróbki ulepionego wcześniej ręcznie prostego naczynia o nieskomplikowanej ornamentyce. Z czasem garncarze doskonalili technologię wytwarzania swych produktów. Pojawiły się dwukomorowe piece do wypalania naczyń. W średniowieczu garncarze, oprócz wyrobu naczyń ceramicznych, zajmowali się również wypalaniem kafli i stawianiem pieców, czym później trudzili się zdunowie. Jednak jeszcze w XVIII w. wyrabiano na kole garncarskim kafle garnkowe i miskowe.
Kominki i piece kaflowe stawały się podstawowym wyposażeniem domu. Stąd garncarze lub zdunowie byli coraz liczniejsi i zakładali własne cechy. Wraz z pojawieniem się w miastach cechów rzemieślniczych, sprzedaż wyrobów wiązała się z nawiązywaniem licznych kontaktów, dzięki temu pojawiło się na ziemiach polskich napędzane nogą dwutarczowe koło garncarskie, umożliwiające toczenie naczynia z jednego kawałka gliny.
